stal

Czy stal nierdzewną można hartować?

Stal to materiał stosowany w bardzo wielu branżach. Wynika to z całego wachlarza właściwości, jakie posiada ten materiał. W sytuacjach, gdy naturalne parametry surowca są niewystarczające stal poddaje się procesowi obróbki cieplnej, zwanemu hartowaniem. W skrócie polega ono na nagrzaniu surowca do tak zwanej temperatury hartowania, potem podtrzymywania go w takich warunkach do czasu zmiany struktury wewnętrznej, a następnie szybkim jego schłodzeniu. Dzięki temu stal nabiera lepszych własności wytrzymałościowych, takich jak: sprężystość, twardość, granica plastyczności, wytrzymałość oraz zwiększenie odporności na ścieranie. Nasuwa się pytanie, czy stal nierdzewną się hartuje? 

Właściwości stali nierdzewnej 

Stal to najczęściej wykorzystywany surowiec na świecie. Jest stopem żelaza i węgla, obrabialnym cieplnie. O jej właściwościach decydują zawarte w składzie inne  metale, pierwiastki czy wtrącenia niemetaliczne. Cechuje ją ogromna odporność na korozję i uszkodzenia mechaniczne oraz wytrzymałość na temperaturę, niekorzystne warunki pogodowe, na działanie środków chemicznych. Nie ulega więc zniszczeniu w wyniku chemicznej, czy elektrochemicznej reakcji z otaczającym środowiskiem. Stopień ochrony przed korozją zależny jest od rodzaju i jakości danej stali.  Słynie ze świetnego przewodnictwa elektrycznego i cieplnego. Stal nierdzewna jest spawalna i łatwo poddaje się obróbce plastycznej i wykańczającej. W związku z tym przedmioty ze niej wykonane mają bardzo atrakcyjny wygląd. Ma niewielką porowatość, przez co zabrudzenia dają się łatwo usunąć. Dzięki trwałości elementów ze stali nierdzewnej koszty ich wymiany są znacząco zredukowane. Stal nierdzewna, zwana szlachetną, jest spotykana niemalże w każdym aspekcie naszego życia. Jest stosowana w różnych branżach. Stanowi podstawowy materiał dla sprzętów gastronomicznych. Jest wykorzystywana w przemyśle spożywczym lub medycznym (np. sterylizatory, przybory chirurgiczne). Produkuje się z niej części samochodowe i elementy architektoniczne. Stale nierdzewne występują w następujących rodzajach: austenityczne, ferrytyczne, martenzytyczne, austenityczno-ferrytyczne typu duplex. Różnią się one składem chemicznym, przede wszystkim zawartością chromu oraz węgla. Ma to wpływ na parametry oraz możliwości obróbki poszczególnych gatunków stali. Wyróżnia się kilkadziesiąt gatunków stali szlachetnej o różnych właściwościach i zaletach. Jednym z najczęściej spotykanych jest stal nierdzewna 316 - hempel-metals.pl. Stal nierdzewna 316 ma w swoim składzie 2–3% molibdenu i to wpływa na różne jej zastosowanie. Molibden wpływa, że jest bardzo uodporniona na korozję i zużycie, negatywne działanie środków chemicznych i wody, również słonej chlorowanej. Jest więc stosowana w przemyśle stoczniowym. Podsumowując można powiedzieć, że stal nierdzewna ma unikalne właściwości wykorzystywane w różnych dziedzinach życia i branżach przemysłu. Jednak można postawić pytanie, czy stal nierdzewną można hartować? 

Stal nierdzewna hartowanie 

Hartowanie to proces obróbki cieplnej, dzięki któremu ulegają poprawie parametry wytrzymałościowych materiału. Ale czy stal nierdzewną można hartować? Generalnie, im większa zawartość węgla oraz chromu w stali nierdzewnej, tym jest wyższa skuteczność hartowania takiego surowca. Szczególnie dotyczy to stali austenitycznych i stali typu duplex, gdyż są uważane za rodzaje miękkie. Stal austenityczną hartuje się w zakresie temperatur 1000-1050°C, a następnie poddaje się odpuszczaniu w temperaturze 600-700 stopni.

Stal nierdzewna hartowanie - rodzaje

Wyróżnia się kilka metod hartowania stali. Najważniejsze to:
  • hartowanie zwykłe (martenzytyczne), objętościowe - obejmuje austenityzację, szybkie chłodzenie w kąpieli chłodzącej, czyli w wodzie lub w olej i odpuszczanie. Obróbka pozwala uzyskać wysoką twardość, sztywność, wytrzymałość elementów stalowych;
  • hartowanie stopniowe (Ausbay) - technika dotycząca wysokowytrzymałych stali stopowych, polegająca na szybkim chłodzeniu stali w stopionej saletrze;
  • hartowanie izotermiczne - proces obróbki cieplnej, w którym nie zachodzi przemiana martenzytyczna, który pozwala uzyskać w stalach strukturę bainitu;
  • hartowanie powierzchniowe - polega na nagrzaniu jedynie powierzchni przedmiotu. Wykorzystuje się je, gdy trzeba utwardzić jedynie część powierzchni obiektu.